www.skladnica-gornoslaska.pl                             o stronie                             bibliografia                             kontakt

MIASTO STRZELCE

MIASTO STRZELCE I MURY OBRONNE

Strzelce posiadały prawo niemieckie. Twierdzenie to wydaje się być prawdopodobne, zwłaszcza, że pierwsza pewna informacja o mieście (nostra civitate) pochodzi już z 1323 r.. Tym samym czas powstania miasta możemy określić na okres między 1271 a 1323 lub prawdopodobnie nawet 1305 r. W 1362 r. dokonano natomiast zmiany praw miejskich na wzór Wrocławia. Miasto stosunkowo szybko stało się ośrodkiem liczącym się w regionie. Wpływ na taki stan rzeczy miało zapewne położenie na szlaku pomiędzy Wrocławiem a Krakowem.

Z istotnych wydarzeń XV w. należy odnotować fundację szpitala w 1426 r. oraz jego przeniesienie w obręb miasta czterdzieści lat później. W międzyczasie w Strzelcach wzniesiono zamek, według badań archeologicznych w 2 połowie XIII lub początku XIV w. (w pierwszej fazie) o formie wieżowej. Strzelce posiadały obwód liczący około 900 m i powierzchnię około 5,7 ha. Mury strzeleckie po raz pierwszy odnotowano w dokumencie z 1327 r..

Pozwala to oszacować czas powstania, a przynajmniej rozpoczęcia budowy obwodu, na początek XIV w. Data ta zarazem dobrze koresponduje z czasem powstania murowanej wieży - pierwszej fazy strzeleckiego zamku. W 1426 r. wzniesiono za murem miejskim szpital miejski, a w 1478 r. powstała tam kaplica św. Krzyża. W 1505 r. za Bramą Opolską ufundowano zaś kościół św. Barbary. Jest to zarazem najstarsza informacja o miejskich bramach. Druga brama nosiła miano Krakowskiej.

Pierwsza wzmianka o istnieniu muru miejskiego pochodzi już z 1327 r. Tym samym możemy zasugerować, że inicjatywa budowlana mogła należeć do księcia strzeleckiego Alberta (1313 - 1366/75), być może w czasach wspólnych rządów z Bolesławem II opolskim (1313 - 1323).

Obrona aktywna zapewniona była przez ganki obrońców uzupełnione przez co najmniej jedną basztę otwartą w południowej i zamkniętą w północno - wschodniej części miasta, w rejonie kościoła św. Mikołaja. Baszta o wieżowej formie pierwotnie sięgała co najmniej 9 m wysokości ponad poziom gruntu. Miasto posiadało pełen obwód murowany.

PODSTAWOWE DANE MIASTO

Miasto Strzelce

Własność książeca

Liczba mieszkańców 600

Powierzchnia (ha) 5,7

PODSTAWOWE DANE FORTYFIKACJE

Grubość muru 0,9-1.3 m

Liczba baszt 1

Wieże 1

Bramy główne 2

FORTYFIKACJE - FOTO

   

   

   

BIBLIOGRAFIA:

Serdeczne podziękowania dla Pana Arkadiusza Przybyłoka za zgodę wykorzystania jego rysunków i fragmentów tekstu z Pracy Doktorskiej.

W opracowniu użyto fragmentów tektów oraz rysunki Pracy Doktorskiej "MURY MIEJSKIE NA GÓRNYM ŚLĄSKU W PÓŹNYM ŚREDNIOWIECZU" - Arkadiusza Przybyłoka

zdjęcia: Sylwester Kacprzyk

źródło: Repozytorium Prac Doktorskich Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego